Schema Markup (که به آن «داده ساختاریافته» هم گفته می‌شود) نوعی کد است که شما به صفحات وب اضافه می‌کنید تا موتورهای جستجو بفهمند محتوای صفحه دقیقا درباره چیست. به عبارت دیگر، با اسکیما به گوگل می‌گویید هر قسمت از صفحه شما چه معنایی دارد.

مثلا اگر صفحه‌ای درباره یک دستور آشپزی باشد، می‌توان جزئیاتی مثل عنوان دستور، نویسنده، مواد لازم، زمان پخت و کالری را با اسکیما مشخص کرد تا گوگل آنها را بهتر درک کند. وقتی محتوای شما با این شیوه مشخص شود، در نتایج جستجو می‌توان اطلاعات بیشتری نمایش داد؛ مثلا امتیاز ستاره‌ای، قیمت یا وضعیت موجودی یک محصول در کنار لینک صفحه نشان داده شود. در واقع اسکیما کد ها در کنار دیگر شاخصه های سئو فنی مانند داشتن معماری سایت حرفه ای و تعریف robots.txt و بهبود سرعت سایت و شاخصه های core web vital سایت (INP, CLS , LCP) میتواند نقش اساسی در بهبود سئو سایت شما داشته باشد.

تاریخچه و دلیل ایجاد Schema.org

از سال ۲۰۰۹ گوگل ویژگی Rich Snippets را برای نمایش نتایج غنی معرفی کرده بود، اما هر موتور جستجو قالب خاص خود را داشت. سرانجام، در سال ۲۰۱۱ گوگل همراه با بینگ و یاهو اقدام به راه‌اندازی سایت Schema.org کرد تا یک مجموعه یکپارچه از اسکیما برای داده‌های ساختاریافته ایجاد شود.

هدف این بود که توسعه‌دهندگان بتوانند با یک زبان مشترک، اطلاعات وب‌سایت خود را علامت‌گذاری کنند و هر موتور جستجو به‌راحتی آن را بفهمد. در ادامه یاندکس هم به این پروژه ملحق شد. با وجود Schema.org، دیگر لازم نبود هر سایت برای هر موتور جستجو فرمت متفاوتی درست کند؛ فقط از مجموعه استاندارد اسکیماهای schema.org استفاده می‌شود. این کار باعث شد نمایش صفحات در نتایج جستجوی گوگل، بینگ و یاهو بهبود یابد و صاحبان سایت‌ها راحت‌تر بتوانند صفحات خود را برای موتورهای جستجو «بفهمانند». به عنوان مثال گوگل در سال‌های بعد نشان داد صفحاتی که با این قالب‌ها علامت‌گذاری شده‌اند، عموما در نتایج جستجو بیشتر در معرض دید قرار می‌گیرند و نرخ کلیک (CTR) آنها افزایش می‌یابد.

تفاوت داده‌های ساختاریافته و غیرساختاریافته

به طور کلی، داده ساختاریافته یعنی اطلاعاتی که قالب ثابتی دارند و به صورت سازمان‌دهی‌شده ارائه شده‌اند. این اطلاعات معمولا با برچسب‌های خاص (مثل اسکیمای JSON-LD یا متادیتا) به صفحه اضافه می‌شوند و برای ماشین‌ها قابل فهم آسانی هستند. در مقابل، داده غیرساختاریافته معمولا متن ساده یا محتوای صفحات عادی است که هیچ قالب معینی ندارد.

برای مثال، یک متن ساده مقاله در HTML بدون برچسب اضافه تنها شامل پاراگراف و تیتر است و برای موتور جستجو معنای ضمنی خاصی ندارد. با استفاده از داده ساختاریافته، می‌توان عناصری مثل نام نویسنده، تاریخ انتشار یا قیمت کالا را صریح و مشخص کرد تا گوگل و دیگر سامانه‌ها آنها را به راحتی تشخیص دهند. بنابراین داده‌های ساختاریافته برای جستجوی بهتر و نمایش نتایج غنی‌تر ضروری هستند.

انواع مختلف Schema و کاربردهای مهم آن در سئو

به طور خلاصه، اسکیمای‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام برای محتوای خاصی استفاده می‌شوند. در ادامه برخی از مهم‌ترین انواع رایج را مرور می‌کنیم:

Article (مقاله، خبر، پست وبلاگ):

اگر صفحه شما یک مقاله خبری یا بلاگ است، می‌توانید از این نوع اسکیمای Article (یا انواع وابسته مانند NewsArticle یا BlogPosting) استفاده کنید. با این کار گوگل می‌تواند عنوان مقاله، نام نویسنده، تاریخ انتشار و تصویر شاخص را در نتایج جستجو نمایش دهد.

Product (محصول):

برای صفحات فروش کالا یا معرفی محصولات (مانند فروشگاه‌های اینترنتی یا صفحات بررسی محصول) از Product استفاده می‌شود. این نوع اسکیمای اساسی، مشخصات مهم کالا مثل قیمت، موجودی، تخفیف‌ها و … را به موتور جستجو می‌دهد. مثلا می‌توان با aggregateRating امتیاز دهی مشتریان را و با offers قیمت و موجودی کالا را مشخص کرد.

Review (نقد و بررسی):

برای نمایش امتیاز ستاره‌ای و خلاصه نظرات کاربران در نتایج جستجو کاربرد دارد. نوع اسکیمای Review یا AggregateRating به شما اجازه می‌دهد نظرات کاربران و امتیاز متوسط آنها را مشخص کنید. گوگل از این اطلاعات برای نمایش ستاره‌ها و خلاصه نقد در نتایج استفاده می‌کند.

LocalBusiness (کسب‌وکار محلی):

اگر شما صاحب یک فروشگاه، رستوران یا هر کسب‌وکار دارای مکان فیزیکی هستید، می‌توانید با اسکیمای LocalBusiness یا زیرمجموعه‌های آن (مثلا Restaurant, Store و …) اطلاعاتی مانند نام کسب‌وکار، آدرس، شماره تلفن، ساعت کاری و … را علامت‌گذاری کنید. این داده‌ها معمولا در نتایج گوگل مپ و نوار اطلاعات کسب‌وکار (Google Business Profile) نمایش داده می‌شوند.

FAQPage (سؤالات متداول):

برای صفحاتی که شامل لیستی از سؤال و جواب هستند، اسکیمای FAQPage مناسب است. اگر صفحه‌ای سوالات متداول دارد، می‌توانید آنها را با این اسکیمای ویژه علامت‌گذاری کنید تا ممکن است گوگل آن سوالات را مستقیماً به‌عنوان پاسخ به کاربران در نتایج نشان دهد.

سایر موارد مفید

علاوه بر موارد اصلی، انواع زیر هم در Schema.org موجود است که بسته به نیاز صفحات‌تان می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید:

  • Event برای تعریف اطلاعات رویداد شامل نام، تاریخ، مکان و بلیت‌های فروش
  • Organization برای معرفی سازمان یا برند؛ شامل نام، لوگو، آدرس و لینک شبکه‌های اجتماعی
  • Person برای مشخص کردن جزئیات افراد؛ مثل نام، عنوان شغلی و لینک به پروفایل
  • Recipe برای دستورهای آشپزی؛ شامل عنوان غذا، مواد لازم، زمان پخت و کالری
  • BreadcrumbList برای نمایش مسیر حرکت کاربر در سایت (نوار راهنما)

هر کدام از این اسکیماها به موتورهای جستجو کمک می‌کنند تا اطلاعات صفحه را دقیق‌تر بفهمند و در نتایج، نمایش غنی‌تری ارائه دهند.

نحوه پیاده‌سازی Schema (با مثال‌های JSON-LD)

معمولا اسکیماها را به عنوان کد JSON-LD داخل تگ <script type="application/ld+json"> در بخش <head> یا <body> صفحه قرار می‌دهند. گوگل قالب JSON-LD را توصیه می‌کند زیرا خواندن و نگهداری آن ساده‌تر است. برای مثال، کد زیر شخصی را با اسکیمای Person مشخص می‌کند

<script type="application/ld+json">
{
  "@context": "https://schema.org",
  "@type": "Person",
  "name": "علی رضایی",
  "jobTitle": "مهندس نرم‌افزار",
  "url": "https://example.com/profile"
}
</script>

و این کد نمونه یک مقاله خبری را با اسکیمای NewsArticle نشان می‌دهد


<script type="application/ld+json">
{
  "@context": "https://schema.org",
  "@type": "NewsArticle",
  "headline": "عنوان نمونه یک مقاله خبری",
  "image": ["https://example.com/photo.jpg"],
  "datePublished": "2025-04-10",
  "author": [
    {
      "@type": "Person",
      "name": "زهرا احمدی"
    }
  ]
}
</script>

در این مثال‌ها، @context همیشه "https://schema.org" است و سپس با @type نوع اسکیمای مورد نظر (مثلا Person یا NewsArticle) مشخص می‌شود. باقی ویژگی‌ها هم بسته به نوع اسکیمای انتخاب‌شده تغییر می‌کنند. شما می‌توانید از مستندات Schema.org یا ابزارهای تولید اسکیمای JSON-LD استفاده کنید تا کد مناسب صفحات خود را بسازید.

ابزارهای تست و اعتبارسنجی Schema Markup

برای بررسی صحت اسکیما و اینکه گوگل آنها را چگونه می‌بیند، ابزارهای رسمی وجود دارد:

علاوه بر این، Google Search Console با ابزار URL Inspection هم می‌تواند اطلاعات ساختاریافته صفحات شما را نشان دهد و خطاهای احتمالی را گزارش کند. استفاده از این ابزارها کمک می‌کند پیش از انتشار صفحات، مطمئن شوید اسکیماها به درستی کار می‌کنند.

Rich Results Test:

یک ابزار رسمی گوگل است که می‌توانید URL صفحه یا کد اسکیمای خود را وارد کنید و ببینید آیا اسکیما قابلیت تولید نتایج غنی را دارد یا نه. این ابزار حتی پیش‌نمایشی از چگونگی نمایش نتایج غنی در گوگل به شما می‌دهد.

Schema Markup Validator:

جایگزین ابزار قدیمی Structured Data Testing Tool است. با این ابزار می‌توانید انواع مختلف اسکیمای schema.org را بررسی کنید و از صحت قالب‌بندی آنها مطمئن شوید.

Structured Data Testing Tool (قدیمی):

این ابزار قبلاً توسط گوگل ارائه می‌شد، اما هم‌اکنون کار خود را به Schema Markup Validator داده است.

مزایای استفاده از Schema Markup در نتایج جستجو

استفاده صحیح از اسکیما می‌تواند مزایای قابل توجهی برای سئوی سایت شما داشته باشد. مهم‌ترین این مزایا عبارت‌اند از: نمایش اطلاعات غنی در نتایج جستجو و افزایش نرخ کلیک. همانطور که تحقیق‌ها نشان داده، صفحاتی که با داده ساختاریافته در نتایج گوگل «فرمت غنی» یافته می‌شوند، معمولاً ترافیک و CTR بالاتری دارند. برای مثال، نتایج یک مطالعه نشان داد صفحاتی که به صورت Rich Snippet نمایش داده می‌شدند تا ۸۲٪ بیشتر کلیک گرفته‌اند.

همچنین سمراش گزارش می‌دهد که نتایج غنی باعث بهتر دیده شدن محتوا و کلیک بیشتر می‌شوند. به طور کلی، وقتی موتور جستجو شما را بهتر بفهمد، ممکن است شما را برای جستجوی مرتبط‌تر نمایش دهد و کاربر راحت‌تر روی لینک شما کلیک کند (چون در نتایج چیزی بیشتر از یک لینک ساده می‌بیند). بک‌لینکو نیز می‌گوید اگر معنای محتوای خود را به گوگل بفهمانید، به احتمال زیاد بازدیدکنندگان بیشتری جذب خواهید کرد. در مجموع، اسکیما به شما کمک می‌کند تا صفحات شما از دیگر نتایج متمایز شوند، اطلاعات مهم را در اختیار کاربر قرار دهند و نرخ تبدیل و رضایت کاربران را افزایش دهند

schema markup اسکیما کد - inadramseo

نکات مهم در استفاده صحیح از Schema بر اساس راهنمایی گوگل

برای اینکه اسکیماهایتان اثرگذار باشند و با خطا مواجه نشوید، لازم است دستورالعمل‌های گوگل را رعایت کنید:

استفاده از قالب مناسب:

گوگل استفاده از JSON-LD را توصیه می‌کند و این قالب را به عنوان استاندارد ترجیح می‌دهد. (Microdata و RDFa هم پشتیبانی می‌شوند، اما JSON-LD خواندن ساده‌تری دارد.)

مطابقت با محتوای صفحه:

داده‌های ساختاریافته باید دقیقاً بازتاب‌دهنده محتوای قابل مشاهده صفحه باشند. نباید اطلاعات نامربوط، پنهان یا گمراه‌کننده را علامت‌گذاری کنید. مثلا اگر در صفحه یک تصویر محصول هست، عکس دیگری را با اسکیما مشخص نکنید.

پر کردن فیلدهای الزامی:

برای هر نوع اسکیمای استفاده‌شده، باید تمام ویژگی‌های ضروری (مثل عنوان، نویسنده، تاریخ برای مقاله؛ یا نام، قیمت، وضعیت موجودی برای محصول) تکمیل شود. صفحات فاقد فیلدهای لازم از گرفتن نتایج غنی محروم می‌شوند.

استفاده از نوع دقیق:

سعی کنید از خاص‌ترین نوع موجود در Schema.org استفاده کنید. مثلا اگر صفحه شما درباره یک رستوران است، از Restaurant به جای نوع عمومی‌تر LocalBusiness استفاده کنید.

دسترسی و ایندکس بودن:

مطمئن شوید صفحات و کد اسکیما توسط گوگل قابل دسترسی و ایندکس هستند (با robots.txt یا متاتگ Noindex مسدود نباشند).

تست و اعتبارسنجی مداوم:

بعد از پیاده‌سازی، از ابزارهایی مثل Rich Results Test یا URL Inspection برای آزمایش صفحات کمک بگیرید تا خطاهای مهم اسکیما را رفع کنید.

انتظار منطقی از نتایج:

به یاد داشته باشید حتی اگر همه نکات فوق را رعایت کنید، گوگل تضمین نمی‌کند که حتماً نتایج غنی نمایش داده شوند. نمایش نهایی به تصمیم الگوریتم گوگل بستگی دارد. بنابراین هرگز به دروغ یا کارهای کلاه‌بردارانه متوسل نشوید؛ فقط اطلاعات واقعی و مرتبط را مارک‌آپ کنید.

با رعایت این نکات و استفاده هوشمندانه از Schema Markup، می‌توانید شانس دیده شدن صفحات خود در نتایج جستجو را افزایش دهید و در عمل نتایج بهتری از تلاش‌های سئوی خود بگیرید. موفق باشید!